Op 26 juli 2014 is zeiljacht de Cardo de Amsterdamse haven uitgevaren. Schipper Luc Overtoom heeft een missie: de wereld rond varen en daarbij zo veel mogelijk geld inzamelen om kankerbehandeling op maat mogelijk te maken. Luc wordt tijdens zijn reis vergezeld door ‘opstappers’. Zeil jij met Luc mee tijdens zijn oversteek van New York naar de Azoren?

In 2000 kocht Luc Overtoom (nu 65) een zeiljacht. Daarmee wilde hij met zijn vrouw Trudy rond de wereld zeilen. Het kwam er niet van. Trudy had borstkanker en werd behandeld in het VUmc CCA (Cancer Center Amsterdam). Daar bouwde ze een bijzondere relatie op met het team en vooral met Professor Pinedo. Luc daarover: “Trudy was mentaal buitengewoon sterk. Ze was in staat om ondanks haar ziekte alles uit het leven te halen én zich daarbij in te zetten voor anderen. Ondanks de tegenwind wist Trudy toch vooruit te komen. Zeer inspirerend.”

Trudy overleed in september 2011. Ondanks het verdriet was het voor Luc toch een leerzame periode: “Ik heb ondervonden dat je voor alles de tijd moet nemen. Voor leuke dingen, maar ook voor rouw. Ik heb een tijd niet aan de reis rond de wereld gedacht. Dat veranderde toen ik een tocht door de Andes maakte. Juist daar realiseerde ik me weer dat ik eigenlijk toch een zeiler ben.”

Luc besloot de reis rond de wereld toch te maken. Als ode aan Trudy. Om die ode compleet te maken, besloot Luc om de reis ook te gebruiken om geld in te zamelen voor het mogelijk maken van kankerbehandelingen op maat. Denk hierbij aan nog preciezere operaties en medicatie. Zó kunnen kankerpatiënten de wind weer in de zeilen krijgen. Luc: “Het oorspronkelijke idee was om voor elke afgelegde zeemijl één euro op te halen. Dat zou neerkomen op 33.000 euro. Gaandeweg bleek er meer in te zitten.

Ik zag het niet zo zitten om twee jaar alleen op zee te zitten. Zo werd het idee van ‘opstappers’ geboren. Dat zijn ‘geestverwanten’ die betalen om een etappe van deze avontuurlijke én exotische trip mee te maken. De reis betaal ik zelf. Al het geld dat via opstappers en zeemijlen binnenkomt, gaat naar het grote doel: een betere toekomst voor kankerpatiënten.”

Zeil mee

Op 1 mei is Luc Overtoom van plan te starten aan zijn een na laatste etappe van de reis. Van New York naar de Azoren, een route van ongeveer 1920 kilometer. Delta Lloyd biedt een zeiler de unieke kans om deze etappe met Luc mee te varen.

Kijk voor meer informatie op

setting-sail.nl/deltalloyd.

Zodra er ook maar een beetje ijs ligt begint de schaatskoorts bij menig Nederlander. Voor ijszeilers ligt dat iets anders, een schaatser heeft niet heel veel oppervlakte nodig en geeft minder om de kwaliteit van het ijs. Als het maar dik genoeg is. Voor de ijszeiler is een redelijke oppervlakte nodig, maar ook de kwaliteit van het ijs en de wind is van belang. Dideric van Riemsdijk is fanatiek ijszeiler en vertrekt regelmatig naar het buitenland voor een wedstrijd.

“We staan nu op het punt om een WK te zeilen, we vertrekken hopelijk donderdag, maar weten nog niet waarheen.” Het WK begon op zondag 24 januari, voor de deelnemers was het tot het laatste moment spannend waar ze heen gingen. “We melden ons van te voren aan voor het evenement, de organisatie kijkt dan samen met de internationale bond op welke locatie, in welk land, het ijs goed genoeg is om te zeilen. Het liefst zeilen we op ‘black ice’, zo glad mogelijk ijs zonder sneeuw. Als het ijs slechter is hebben we meer wind nodig. De weersvoorspellingen worden dan ook meegenomen in het besluit van de locatie. Daarom geldt ook, hoe later de beslissing, hoe nauwkeuriger de meting en beter de omstandigheden.” Dideric is zelf net terug van een weekend Duitsland, hier heeft hij meegedaan aan de Duitse kampioenschappen, een week eerder zat hij nog in Polen. “De voornaamste kosten die we maken zitten in de brandstof, hotelkosten en inschrijfgeld. We doen alles met de auto, anders kun je je boot niet vervoeren.” In Nederland is ook maar een klein groepje actief in de wedstrijdsport, van de 480 leden die de Nederlandse ijszeilvereniging telt, varen zo’n 30 leden actief wedstrijden in het buitenland.

IJszeilen in Nederland

“Als er in Nederland ijs ligt zien we het ledental wel wat aantrekken. De vereniging organiseert dan zo snel mogelijk een NK, en als het ijs wat langer blijft liggen worden er ook andere activiteiten georganiseerd.” Het is niet zo dat de leden die niet actief zijn in het wedstrijdcircuit ook verder niet zeilen. “Een deel van de recreatieve zeilers zoekt regelmatig het ijs in het buitenland op. Ze blijven hier dan bijvoorbeeld een week om te zeilen. Maar zodra er in Nederland voldoende ijs ligt, zijn alle Nederlandse ijszeilers wel op het ijs in eigen land te vinden.” Voor voldoende ijs moet een ijszeiler iets langer wachten als de schaatsers. “We hebben een meer nodig van minimaal 2 bij 2 kilometer, voor een wedstrijd mag de oppervlakte zelfs nog wel iets meer zijn. De wedstrijdbanen zijn vaak 2 tot 2,5 kilometer lang, maar als het moet kunnen we dit wel wat inkorten. Ook moet het ijs dik genoeg zijn, we hebben minimaal 10 centimeter nodig om het ijs op te kunnen. Bij internationale wedstrijden, waar veel boten het ijs op gaan, is minimaal 15 centimeter nodig.”

Beginners

“Beginnende ijszeilers zijn vaak wat overmoedig. Met ijszeilen behaal je makkelijk snelheden van 100 tot 120 kilometer per uur, dit wordt wel eens onderschat. Een tip is daarom ook om niet met teveel wind te beginnen. Zorg er daarnaast voor dat je spullen in orde zijn en dat je de voorrangsregels kent. Deze verschillen namelijk iets van het water zeilen.” Aan de wind heeft in het ijszeilen voorrang op voor de wind zeilen, tegenovergesteld van het water zeilen dus. “Als ijszeiler kun je ook niet voor de wind zeilen omdat je te maken hebt met een grote schijnbare wind. Als je voor de wind gaat zeilen heb je je zeil vaak in een hoek van 90 graden op je boot, bij het ijszeilen vormt je zeil door je hoge snelheid een remmende factor. Op het ijs zorg je er dan ook voor dat je zeil zo dicht mogelijk staat. We varen dus eigenlijk nooit voor de wind, maar proberen wel zo laag mogelijk te varen. ” Wie echt wil gaan ijszeilen, na het een keer geprobeerd te hebben, doet er goed aan zich aan te sluiten bij de ijszeilvereniging. Leden bieden vaak spullen aan, waardoor je relatief goedkoop kunt beginnen. Ook is het makkelijk zo in contact te komen met meer ervaren ijszeilers waardoor je ervaring en kennis op doet.

IJszeilen in het buitenland

Het zijn de meest voor de hand liggende landen waar veel ijszeilers actief zijn. Zo is de sport groot in Estland, Litouwen, Polen, Oostenrijk en Duitsland. “In wedstrijden zijn vooral Duitsland en Polen de grote spelers, waarbij de Poolse zeilers vaak het sterkst zijn.” De hoogst geplaatste Nederlander op de wereldranking lijst in 2016 is Dideric, hij staat op een 16de plaats.

Dideric gaat zelf regelmatig naar Amerika, hier heeft hij een tweede boot liggen. “In Amerika is het heel normaal om twee boten te hebben, in Nederland heeft iedereen eigenlijk maar één boot. Het huren van een boot in Nederland is dan ook bijna niet mogelijk, terwijl in Amerika iedereen zijn tweede boot regelmatig verhuurt. Dit gaat wel altijd via via, maar mocht je een keer in Amerika zijn is het dus mogelijk om te gaan ijszeilen. Het is ook een klein wereldje, die contacten zijn makkelijk gemaakt.”

Meer informatie

Meer over ijszeilen is te lezen op ijszeilen.nl, hier leer je bijvoorbeeld over de DN, de eenheidsklasse ijszeiler. Deze klasse is uitgegroeid tot de enige grote ijszeilklasse ter wereld. Een andere interessante site is die van de Europese bond, de locaties van de internationale wedstrijden worden hier bekend gemaakt, en daarbij de dikte en kwaliteit van het ijs overal in Europa. Het is een site die Dideric bijvoorbeeld op de voet volgt wanneer er een evenement aankomt.

Foto’s: Dideric op zijn ijszeiler / Europeese kampioenschap 2015

Het succes van de pilot Eredivisie Zeilen resulteert dit jaar in een echte competitie. Een competitie waarbij de winnaar een ticket voor de Sailing Champions League kan winnen en volgend seizoen tegen andere Europese topclubs gaat zeilen.

De inschrijving van de Eredivisie Zeilen sluit eind januari (de 29ste). De data van de wedstrijden zijn al bekend, de locaties worden nog bepaald. Ook zijn de eerste verenigingen alweer aan het trainen en de interne selecties voor bemanningsleden worden al gemaakt.

In totaal kunnen 18, bij het Watersportverbond aangesloten, verenigingen zich aanmelden. Nog tot 1 mei 2016 mogen de deelnemende verenigingen hun bemanningsleden wijzigen, zo is er voldoende ruimte voor interne selecties. Voor potentiele deelnemers en toeschouwers zijn in ieder geval de data van de speelrondes alvast bekend gemaakt:

20, 21 en 22 mei

10, 11 en 12 juni

1, 2 en 3 juli

9, 10 en 11 september

7, 8 en 9 oktober

Deze data zijn onder voorbehoud.

Het afgelopen jaar zijn nationale competities enorm gegroeid, twee jaar geleden organiseerden nog maar 3 landen een nationale competitie als selectie voor de Sailing Champions League. Vorig jaar was dit aantal gegroeid naar 14 landen, zo krijgt deze Champions League steeds meer inhoud.

De uiteindelijke winnaar van de vijf speelronden van de Eredivisie Zeilen wint ook een ticket voor de Sailing Champions League. Dit winnende team strijd het jaar daarop mee in de Europese competitie tegen andere landen.