Honderdduizenden mensen watersporten regelmatig, als individuele watersporter of als lid van een watersportvereniging al dan niet aangesloten bij het Watersportverbond. We vinden het belangrijk dat alle verenigingen, watersportorganisaties en individuele watersporters tevreden zijn over onze dienstverlening.

Het Watersportverbond is hard op weg om uit te groeien tot dé autoriteit in de watersport.

Een fijne start van het watersportseizoen en veel leesplezier gewenst!

Maurice Leeser

Directeur Watersportverbond

De volgende edities verschijnen in juli, september en december. Wil je actief bijdragen aan het Watersportverbond of aan dit magazine? Tips? Laat het ons weten. Vragen en reacties zijn van harte welkom!

Honderdduizenden mensen watersporten regelmatig, als individuele watersporter of als lid van een watersportvereniging al dan niet aangesloten bij het Watersportverbond. We vinden het belangrijk dat alle verenigingen, watersportorganisaties en individuele watersporters tevreden zijn over onze dienstverlening.

Het Watersportverbond is hard op weg om uit te groeien tot dé autoriteit in de watersport.

Een fijne start van het watersportseizoen en veel leesplezier gewenst!

Maurice Leeser

Directeur Watersportverbond

Verdrinking is een van de minst beoogde aspecten van watersport. Terwijl jaarlijks tientallen watersporters verdrinken. Ook in het buitenland verdrinken regelmatig Nederlanders tijdens het beoefenen van de watersport.

Prof. dr. Joost Bierens, Anesthesioloog, zet zich al decennia in, als onderzoeker en spreker op congressen, maar ook met werkzaamheden voor de waterveiligheid; onder andere bij de Maatschappij tot Redding van Drenkelingen.

Van jongs af aan is Joost betrokken bij de watersport. ‘’De belangstelling voor watersport is er een beetje ingeslopen. Mijn vader zei vroeger, als jullie alle zwemdiploma’s van a t/m f halen, krijgen jullie een zeilboot. Dat kwam er uiteindelijk niet van’’. Naast het zwemmen waren duiken en zeilen geliefde watersportactiviteiten van Joost. “Het liefst bevond ik mij op de Noordzee in ruw weer en harde wind, maar een zeiltocht op de Waddenzee en in het Caribisch gebied of kanoën op zee vond ik ook mooi”.

Congres

Joost ontdekte tijdens zijn werk als strandwachter en zijn medische studie, dat er weinig aandacht was voor verdrinkingsproblematiek.

In 2002 organiseerde Joost een congres in de RAI Amsterdam. Een interactief congres met internationale experts om kennis uit te wisselen over de verschillende aspecten van verdrinking. Doel van het congres, het thema verdrinking nieuw leven in blazen.

‘’Uit rapportcijfers van de Wereld Gezondheidsorganisatie bleek in die tijd dat wereldwijd jaarlijks 500.000 mensen verdronken, dit was voor mij een reden om meer aandacht te besteden aan de verdrinkingsproblematiek.’’

De kennis van de experts werd verzameld in de eerste druk van het Handbook on Drowning. De recent verschenen, Drowning, is een volledige update na 10 jaar.

‘’Het regideren van het boek was een tijdrovende, intensieve en leerzame klus. Je krijgt te maken met vele verschillende mensen; open minded denken en je netwerk uitbreiden is erg belangrijk. Je vindt niet elke auteur even aardig maar je wilt wel de beste experts bij je project betrekken. Het is leuk om met mensen te werken die andere omgangsvormen hebben en onwrikbare meningen. Uiteindelijk hebben 220 experts aan het boek meegewerkt.’’

Alles omvattend

Het resultaat van de samenwerking met experts is het alles omvattende boek ‘Drowning’ over de verdrinkingsproblematiek.

Aspecten als preventie, redding methodes en medische aspecten worden uitgebreid beschreven. Hoe moet een drenkeling uit het water worden gehaald, wat is het effect op de hersenen op de lange en korte termijn en hoe wordt een verdrinking juridisch afgehandeld.

Daarnaast wordt er beschreven hoe je een drenkeling moet opsporen en de verschillende verdrinkingsomstandigheden.

‘’Het grote voordeel van dit boek, het is alles omvattend. Alle aspecten die bij verdrinking komen kijken, worden besproken.’’

Wat is verdrinking?

Om het proces van verdrinking uit te leggen, is het op de eerste plaats belangrijk een onderscheid te maken in twee soorten verdrinkingen. De verdrinking waar de drenkeling naar beneden en de verdrinking waar de drenkeling blijft drijven. De laatste is de meest voorkomende soort bij de watersport.

Op het moment dat de drenkeling naar beneden zakt, daalt de hoeveelheid zuurstof in het bloed. In de meeste gevallen raakt het slachtoffer niet in paniek, het gevoel van berusting overheerst. De drenkeling verliest het bewustzijn en het hart gaat langzamer kloppen. Op het moment dat het hart stopt, is er erg weinig zuurstof in het lichaam aanwezig. Hier komen we gelijk op het verschil met een hartaanval. Op het moment dat het hart stopt bij een hartaanval zit het lichaam nog vol met zuurstof. Dan is het belangrijk snel te starten met hartmassage en te zien of een AED kan worden ingezet. Als het het hartritme herstelt, wordt meteen bloed met voldoende zuurstof rondgepompt en kan het lichaam weer functioneren.

Een drenkeling die naar beneden is gezakt en daardoor na 5-15 minuten een hartstilstand heeft gekregen, heeft nauwelijks zuurstof meer in het bloed. Als de drenkeling weer aan wal is, moeten de hulpdiensten direct worden gewaarschuwd, daarna 5 keer beademen om de longen weer enigszins te vullen met zuurstof, voordat de hartmassage wordt gestart. Als de reanimatie goed verloopt kan de AED altijd later nog aangesloten worden. “Maar in bijna alle situaties is het aansluiten van een AED apparaat bij een drenkeling verloren tijd’’, aldus Joost.

De andere soort drenkeling, die blijft drijven, raakt na korte of langere tijd onderkoeld, afhankelijk van de temperatuur van het water. Hierbij knijpen eerst de bloedvaten van armen en benen samen waardoor de spierkracht en fijne motoriek snel afnemen. Daarna raakt het gehele lichaam onderkoeld en hierdoor kan uiteindelijk een hartstilstand optreden. In deze situatie is het noodzakelijk om de drenkeling horizontaal uit het water te halen om een shock toestand te voorkomen. Aan wal of aan boord moet verdere onderkoeling voorkomen worden. Daarna moet de drenkeling direct naar het ziekenhuis.

“Als hulpverlener is het noodzakelijk om niet te snel te denken: ‘het heeft geen zin meer’ om verder hulp te verlenen. Op het eerste gezicht ziet een drenkeling er niet fijn uit. Maar voorkom achteraf het gevoel van ‘had ik maar dit of dat gedaan’. Er valt vaak nog veel te redden, ook na lange tijd, stop dus niet te snel met beademing of reanimatie”, aldus professor Bierens.

Voorkomen van verdrinking

Om onderkoeling in het water te voorkomen, is het van belang zo lang mogelijk aan boord te blijven van het schip. Boven water is het warmteverlies altijd minder dan in het water.

Moet je toch het schip verlaten, blijf dan niet passief bij elkaar voor warmte maar zwem naar een drijvend object of land. Door het zwemmen maak je warmte aan, wat de kans op overleven vergroot.

Geschikt voor iedereen

Het boek Drowning is een initiatief van Maatschappij tot Redding van Drenkelingen. Deze Maatschappij geeft sinds 1767 onderscheidingen aan mensen die een drenkeling gered hebben. Daarbij komen redder en drenkeling vaak met elkaar in contact. “Vooral dat laatste kan soms best emotioneel zijn”, aldus Joost.

Drowning is geschreven voor een brede doelgroep. Onder andere hulpdiensten, zeilscholen, en redding organisaties gebruiken het boek tijdens opleidingen.

Maar ook watersporters die het interessant vinden om meer te weten over verdrinking pakken het boek er af en toe bij. “Dat is zo mooi aan het boek, elke doelgroep kan de kennis er uit halen die voor hem of haar belangrijk is.”

“Gelukkig heb ik zelf nog nooit een verdrinking mee gemaakt. Ik ben wel een aantal keer in een situatie terecht gekomen, wat tot een verdrinking had kunnen uitlopen. Zoals zwemmen met hoge golven en een duik fles die te snel leeg was. Mijn gouden tip, raak niet in paniek, bereid je goed voor en leer zwemmen.”

Drowning is te bestellen via Bol.com

Prijs: € 255,00